Του Μιχάλη Νευραδάκη
Η σημερινή μέρα, 24 Ιουνίου του 2016, είναι μια πανηγυρική μέρα. Θα μείνει στην ιστορία ως η μέρα όπου ένας λαός της Ευρώπης πήρε επιτέλους την απόφαση να πει ένα πραγματικό «όχι» σε έναν θεσμό, την Ευρωπαϊκή Ένωση, που είναι αντιδημοκρατικός και αυταρχικός και που σπέρνει οικονομικό πόλεμο και καταστροφή σε όλη την Ευρώπη, με πρώτο και καλύτερο παράδειγμα την Ελλάδα. Οι Βρετανοί, με την ψήφο τους, έστειλαν ένα ισχυρότατο μήνυμα όχι μόνο προς τους Ευρωπαϊκούς λεγόμενους θεσμούς, αλλά προς όλους τους δήθεν διεθνιστές και όλους όσους παπαγαλίζουν υπέρ την κατάργηση του κυρίαρχου κράτους ενώ κάνουν τα «στραβά μάτια» στην αντιδημοκρατικότητα της ΕΕ.
Πολλοί στην Ελλάδα σπεύδουν να συγκρίνουν το σημερινό «όχι» των Βρετανών με το «όχι» της 5ης Ιουλίου του 2015 στην Ελλάδα. Αυτές οι συγκρίσεις, ωστόσο, είναι αβάσιμες, για έναν πολύ απλό λόγο: ουδέποτε υπήρξε πραγματικό «όχι» στην Ελλάδα.
Το δημοψήφισμα της Βρετανίας, καταρχήν, έθεσε ένα πολύ σαφές και ξεκάθαρο ερώτημα προς τους ψηφοφόρους: επιθυμείτε την παραμονή της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή όχι; Ένα ξεκάθαρο ερώτημα για το οποίο οι Βρετανοί ψηφοφόροι έδωσαν εξίσου ξεκάθαρη απάντηση. Αντιθέτως, το Ελληνικό δημοψήφισμα ήταν μια γελοία προχειρότητα που δεν έθεσε ούτε ξεκάθαρο ερώτημα, ενώ ουδέποτε παρουσιάστηκε από την κυβέρνηση της πρώτης φοράς φασιστεράς…συγνώμη, αριστεράς, κάποιο σχέδιο για τις πολιτικές που θα ακολουθηθούν σε περίπτωση επικράτησης του «όχι». Το ερώτημα ζητούσε από τους ψηφοφόρους να πουν ναι ή όχι σε μια περίπλοκη οικονομική πρόταση των υποτιθέμενων «θεσμών» που απλά παρουσιάστηκε ως δημοψήφισμα υπέρ ή κατά της λιτότητας και των μνημονίων. Δεν έβαλε στο τραπέζι ούτε την παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ούτε την παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη. Μάλιστα, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ έλεγε συνεχώς πως δεν υπήρχε «σχέδιο Β», δηλαδή σχέδιο εξόδου.
Επίσης, σε αντίθεση με το τι έγινε στην Ελλάδα, δόθηκε στους Βρετανούς ψηφοφόρους άφθονος χρόνος για να σκεφτούν και για να μελετήσουν αυτή τη πολύ σημαντική απόφαση για την χώρα τους. Το δημοψήφισμα είχε προαναγγελθεί στην Αγγλία από το Μάιο του 2015 και ανακοινώθηκε η ημερομηνία επισήμως το Φεβρουάριο που πέρασε. Οι Βρετανοί ψηφοφόροι είχαν πολλούς μήνες να σκεφτούν και να καταλήξουν σε μια ώριμη απόφαση. Σε αντίθεση, το Ελληνικό δημοψήφισμα διοργανώθηκε μέσα σε λίγες μέρες, με τις τράπεζες κλειστές λόγω των capital controls του «ηρωικού» Βαρουφάκη και της «πρώτης φοράς φασιστεράς», σε ένα κλίμα έντονης καταπίεσης. Δεν υπήρχε ούτε ο κατάλληλος χρόνος για τους ψηφοφόρους να σκεφτούν και να καταλήξουν σε μια ώριμη απόφαση, ούτε υπήρχε σαφή ερώτημα και σχέδιο για την επόμενη μέρα, ούτε υπήρχαν οι κατάλληλες συνθήκες στην Ελληνική κοινωνία και οικονομία—με το κόσμο τρομοκρατημένο από τις κλειστές τράπεζες—για να ληφθεί μια σωστή και ώριμη απόφαση. Οι συνθήκες στις οποίες έγινε το δημοψήφισμα έδειχναν ότι η κυβέρνηση επιθυμούσε το «ναι»—ή, για την ακρίβεια, επιθυμούσε το «όχι» για να ακολουθήσει το «ναι» για να σοκαριστεί και να παραλύσει η κοινωνία και κάθε ίχνος αντίστασης. Ακόμα και η μνητιακή τρομοκράτηση—στην οποία ουδέποτε αντέδρασε η κυβέρνηση που κατά τα άλλα θα «τσάκιζε» τους ολιγάρχες και τα ΜΜΕ τους—λειτούργησε (σκόπιμα) με τη μέθοδο της «αντίστροφης ψυχολογίας», σπρώχνοντας το λαό να ψηφίσει «όχι» ως αντίδραση στην ατελείωτη προπαγάνδα υπέρ του ναι, γνωρίζοντας πως αυτό το «όχι»–σε οποιαδήποτε μορφή του—θα μετατρεπόταν άμεσα σε «ναι».
Θα πείτε: μα, το «όχι» επικράτησε, παρά τις αντίξοες συνθήκες και την τρομοκράτηση των ΜΜΕ και των Ευρωπαίων. Σωστά. Αλλά αυτό το «όχι» τι σήμαινε; Χωρίς σαφή ερώτημα, δεν υπάρχει σαφή απάντηση. Άλλοι ψήφισαν αόριστα κατά της λιτότητας. Άλλοι ψήφισαν υπέρ της εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Άλλοι ψήφισαν υπέρ της παραμονής της Ελλάδας στην ΕΕ και την Ευρωζώνη αλλά με, αόριστους πάλι, «καλύτερους όρους». Οι κομματικοί στρατοί του ΣΥΡΙΖΑ και των Ανεξάρτητων Ελλήνων, των κυβερνώντων κομμάτων που ήταν εκείνη την εποχή στην ακμή της δημοτικότητας τους εξαιτίας της υποτιθέμενης «σκληρής διαπραγμάτευσης» τους, έτρεξαν πανηγυρικά να ψηφίσουν «όχι», με τις διαβεβαιώσεις του Τσίπρα και του Βαρουφάκη πως δεν τίθεται θέμα grexit. Οι γεμάτες πλατείες υπέρ του «όχι» το αποδεικνύουν αυτό—και ακόμα περισσότερο, οι άδειες πλατείες που είδαμε αμέσως μετά το ξεπούλημα αυτού του «όχι» από τους κατά τα άλλα «σωτήρες» μας. Υπολογίζω πως μέσα στο 62%, υπάρχει ένα ποσοστό άνω του 40-45% που τότε υποστήριζε ΣΥΡΙΖΑ ή ΑΝΕΛ (και παραμονή στην «Ευρώπη»), μαζί με διάφορους άλλους ψηφοφόρους (ΚΚΕ; Χρυσή Αυγή;) που εξάντλησαν την «αγανάκτηση» τους ψηφίζοντας όχι και επιστρέφοντας στη συνέχεια στις παραλίες για τα μπανάκια τους.
Για να το εξηγήσουμε αλλιώς, η πλειοψηφία των ψηφοφόρων υπέρ του «όχι» στην Ελλάδα ήταν κομματικοί στρατοί, «χαβαλέδες» «αγανακτισμένοι» (η «αγανάκτηση» των οποίων…εξαντλείται μόλις ψηφίσουν), και διάφοροι «λαϊτ» Ευρωπαϊστές που ψήφισαν «όχι» εκ του ασφαλούς. Και όταν δεν υπάρχει ξεκάθαρο ερώτημα, δεν υπάρχει ξεκάθαρη απάντηση, κάτι που σημαίνει πως το αποτέλεσμα μπορείς να το αγνοήσεις πολύ πιο εύκολα ή να το ερμηνεύσεις όπως σε συμφέρει. Πως ξέρουμε πως δεν υπήρχε ξεκάθαρη απάντηση, ξεκάθαρο μήνυμα από τον Ελληνικό λαό; Από τις άδειες πλατείες το βράδυ του οριστικού ξεπουλήματος, όπως και πιο πρόσφατα όταν ψηφίστηκε το νέο ασφαλιστικό και το καινούριο πολυνομοσχέδιο ενώ στο Σύνταγμα ήταν τρεις κι ο κούκος και παιζόταν σε επανάληψη το ίδιο έργο με τους μπαχαλάκηδες-πράκτορες και τα ΜΑΤ που κάποτε θα καταργούσε ο «ήρωας» χαζοχαρούμενος Τσίπρας. Το καταλαβαίνουμε επίσης από το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών του Σεπτεμβρίου, όπου για άλλη μια φορά οι κατά τα άλλα «αγανακτισμένοι» έσπευσαν να ψηφίσουν ΣΥΡΙΖΑ, Ανεξάρτητους Έλληνες, Νέα Δημοκρατία, ΜΠΑΤΣΟΚ, Πλοκάμι, Ένωση Λεβέντηδων (Γερμανοτσολιάδων), ενώ σχεδόν οι μισοί ψηφοφόροι έδωσαν τη δική τους ψήφο υπέρ του συστήματος και υπέρ των μνημονίων και της λιτότητας δια μέσου της αποχής τους. Το ίδιο ισχύει για αυτούς που τώρα νομίζουν ότι αντιστέκονται υποστηρίζοντας κόμματα και κινήματα όπως ΛΑΕ, Πλεύση Ελευθερίας, και το DiEM25 του Βαρουφάκη (ο «επαναστάτης» που μιλάει ρητά και κατηγορηματικά κατά του «brexit»)—δηλαδή τα ίδια κόμματα και κινήματα που στελεχώνονται από πολιτικά πρόσωπα που ήξεραν να ψηφίσουν ναι στον Παυλόπουλο, ναι στην πράξη νομοθετικού περιεχομένου για την δέσμευση των δημόσιων αποθεμάτων και την αποπληρωμή του ΔΝΤ, που μας έλεγαν ότι το χρέος θα πληρωθεί στο διηνεκές, και που μετά το οριστικό ξεπούλημα, έδωσαν βροντερό «παρών» και δήλωσαν πως συνεχίζουν να στηρίζουν την κυβέρνηση!
Με άλλα λόγια, όταν το κατά τα άλλα «γενναίο» όχι σου μεταφράζεται σε ψήφος υπέρ των ίδιων μνημονιακών κομμάτων ή σε απόλυτη αμηχανία και αδράνεια, δεν έχεις πει όχι και δεν έχεις στείλει κανένα «ισχυρό μήνυμα». Απλά επιβεβαιώνεις πόσο υποταγμένος και φοβισμένος είσαι.
Αυτό που ακούγεται συνέχεια στην Ελλάδα είναι ότι ο κόσμος είναι σοκαρισμένος, ότι είναι απογοητευμένος, ότι βρίσκεται σε απόγνωση, και αυτές οι δικαιολογίες (γιατί περί δικαιολογιών μιλάμε πλέον) χρησιμοποιούνται ουσιαστικά για να ξεπλύνουν την εγκληματική, πλέον, αδράνεια του Ελληνικού λαού. Ένας λαός που ουδέποτε έχει μάθει να είναι κυρίαρχος στην χώρα του. Ένας λαός που δεν λέει να κλείσει τις τηλεοράσεις, να πετάξει τις βρωμοφυλλάδες στα σκουπίδια, και να στείλει τους εγκληματίες που κυβέρνησαν και που κυβερνούν την Ελλάδα ακόμη—εντός και εκτός Βουλής—στα σπίτια τους, ή ακόμα καλύτερα, στις χειρότερες φυλακές που υπάρχουν. Ένας λαός εξαρτημένος, που έχει μάθει ότι πρέπει να «ανήκει» κάπου (στην «Ευρώπη», στην «δύση», στο ΝΑΤΟ, στο κύκλο επιρροής των ΗΠΑ, στην Ρωσία, κλπ.) αντί να διεκδικήσει πραγματική ελευθερία, ανεξαρτησία, και κυριαρχία. Ένας λαός που πιστεύει την μυθολογία ότι η Ελλάδα δεν παράγει τίποτα και ότι οι άλλες, ξένες χώρες είναι «ανώτερες» και «πολιτισμένες» σε αντίθεση με την «ψωροκώσταινα.» Ένας λαός με απίστευτη ηττοπάθεια και απαράδεκτο κόμπλεξ κατωτερότητας, που φυσικά βολεύει θαυμάσια τους ντόπιους και ξένους «ηγέτες» της χώρας και που δεν σε αφήνει να «σηκώσεις κεφάλι». Πλέον έχει περάσει σχεδόν ένας χρόνος από το δημοψήφισμα και το ξεπούλημα που ακολούθησε ενώ βιώνουμε το 7ο, τουλάχιστον, έτος κρίσης και λιτότητας. Παύει πια να επαρκεί σαν δικαιολογία η «απογοήτευση» του κόσμου. Μικρά παιδάκια είναι οι Έλληνες και χρειάζονται κάποιον κηδεμόνα να τους κρατήσει, βήμα-βήμα, το χεράκι; Δεν είναι σοβαρή εξήγηση αυτή. Όπως επίσης χρησιμοποιείται η δικαιολογία ότι ο κόσμος έχει φάει ξύλο και δακρυγόνα. Αυτό γιατί δεν μεταφράζεται σε μια ευρύτερη οργή κατά αυτής της καταστολής; Και γιατί δεν μεταφράζεται σε διαδηλώσεις και συγκεντρώσεις σε τοποθεσίες άλλες πέραν από την Πλατεία Συντάγματος; Μας λένε ότι η πρόσφατη δημοσκόπηση της Pew Research δείχνει μεγάλο ποσοστό δυσαρέσκειας με την ΕΕ στην Ελλάδα. Άλλο όμως η «δυσαρέσκεια», άλλο να πιστεύεις ότι μπορείς να απαιτήσεις κάτι καλύτερο «εντός Ευρώπης», και άλλο να επιθυμείς αποχώρηση από την ΕΕ και την Ευρωζώνη.
Στην Βρετανία, υπήρξε και εκεί τρομοκράτηση από τα ΜΜΕ και έντονες πιέσεις από πολιτικά πρόσωπα, «δημοσιογράφους», «διανοούμενους», διάσημες περσόνες και άλλους, υπέρ της παραμονής στην Ευρώπη. Όμως, υπήρξε και χρόνος για ώριμη σκέψη αντί για ένα δημοψήφισμα κυριολεκτικά του κώλου, μια προχειρότητα και ένα επικοινωνιακό σόου άνευ προηγουμένου που στήθηκε μέσα σε 10 μέρες, όπως είδαμε στην Ελλάδα. Οι ψηφοφόροι στην Αγγλία είχαν το χρόνο να διαβάσουν, να ελέγξουν, και να κρίνουν, ενώ οι δυνάμεις υπέρ της αποχώρησης είχαν χρόνο να προετοιμαστούν και να ενημερώσουν, από την πλευρά τους, τους ψηφοφόρους. Όχι με πανηγύρια και συναυλίες στο Σύνταγμα με τον Παπακωνσταντίνου και άλλους «ροκάδες» του κατεστημένου, αλλά με πραγματική καμπάνια, από σπίτι σε σπίτι και γειτονιά σε γειτονιά.
Και παρόλα αυτά, υπάρχει ανοιχτό και ορατό το ενδεχόμενο να ξεπουληθεί αυτό το «όχι» των Βρετανών. Αλλά η διαφορά είναι πως αυτό το όχι ήταν ξεκάθαρο: όχι στην ΕΕ, όχι στην Ευρώπη. Καμία σχέση με το Ελληνικό υποτιθέμενο «όχι». Όχι σε τι; Στην κυβέρνηση; Στην αντιπολίτευση; Και στους δύο; Όχι στην παραμονή στο ευρώ; Όχι στην πρόταση Γιούνκερ αλλά ναι σε «καλύτερους όρους» εντός Ευρώπης; Όχι στο ευρώ αλλά ναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Ποιο ήταν το μήνυμα; Το μόνο μήνυμα που στάλθηκε ήταν η σιωπή και αδιαφορία και η αδράνεια του κατά τα άλλα «αγανακτισμένου» λαού. Εν το μεταξύ, οι ντόπιες και ξένες μηχανές προπαγάνδας έχουν πιάσει δουλειά από το πρωί, ερμηνεύοντας το αποτέλεσμα στο Βρετανικό δημοψήφισμα ως επικράτηση της άκρας δεξιάς—ταυτίζοντας δηλαδή πάσης φύσεως απόψεις υπέρ της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση (και την Ευρωζώνη) με φασισμό. Να είστε σίγουροι πως αυτή η νέα προπαγάνδα θα πιάσει τόπο, κάτι που ήδη φαίνεται από το γεγονός ότι ήδη παπαγαλίζεται αυτή η καραμέλα από διάφορα εγχώρια ΜΜΕ, από διάφορους κατά τα άλλα «αντικειμενικούς» δημοσιογράφους, από ακαδημαϊκούς που αιωνίως ζουν στο δικό τους ψευτοιδεολογικό μικρόκοσμο, και από μεγάλη μερίδα της υποτιθέμενης «αριστεράς», που δεν λέει να ξεκολλήσει με το δήθεν διεθνισμό και το «Ευρωπαϊκό όνειρο». Ένας διεθνισμός που κρύβεται πίσω και από τους «ηγέτες» των «αγανακτισμένων» της Γαλλίας, οι οποίοι κάλεσαν τον Βαρουφάκη να μιλήσει στις πλατείες του Παρισιού και που τον ξεπλένουν δημοσίως, γράφοντας σήμερα πως ήταν και…υπέρμαχος του grexit!
Σήμερα, οι Βρετανοί ψηφοφόροι αξίζουν συγχαρητήρια και το σεβασμό όλων, ενώ μένει να δούμε την αντίδραση τους σε περίπτωση που η Βρετανική κυβέρνηση (η τωρινή ή αυτή που θα ακολουθήσει τον Οκτώβριο) προχωρήσει με ένα δικό της «ξεπούλημα» τύπου ΣΥΡΙΖΑ. Από την άλλη, ένας λαός που δεν σέβεται ο ίδιος τον εαυτό του, την χώρα του, και την αξιοπρέπεια του, και που ΔΕΝ μάχεται για το σωστό και το δίκαιο, και το παίζει και «παμπόνηρος» και «μη ευκολόπιστος» και «Ευρωπαίος» από πάνω, δεν αξίζει τον σεβασμό μας.