Ακολουθεί το κείμενο της συνέντευξης μας με τον οικονομολόγο, αναλυτή, συγγραφέα και πρώην υφυπουργό οικονομικών των ΗΠΑ Paul Craig Roberts. Αυτή η συνέντευξη μεταδόθηκε την εβδομάδα της 3-9 Μαρτίου 2016. Μπορείτε να βρείτε και να κατεβάσετε το podcast της συνέντευξης εδώ.
ΜΝ: Μαζί μας σήμερα εδώ στο «Διάλογος» για την συνέντευξη της εβδομάδας είναι ο οικονομολόγος, συγγραφέας, και αρθρογράφος Paul Craig Roberts. Ο κ. Ρόμπερτς είναι πρώην υφυπουργός οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών, πρώην συντάκτης της εφημερίδας Wall Street Journal, και τα άρθρα του δημοσιεύονται σε πολλές εφημερίδες και ιστοσελίδες. Έχει συγγράψει περισσότερα από 20 επιστημονικά άρθρα και 12 βιβλία, με το τελευταίο του βιβλίο να έχει τίτλο “Η Νεοφιλελεύθερη Απειλή στην Παγκόσμια Τάξη: Ο Επικίνδυνος Πόλεμος της Ουάσινγκτον για Ηγεμονία”. Κύριε Ρόμπερτς, ευχαριστούμε που βρίσκεστε στην εκπομπή μας σήμερα.
PCR: Η χαρά είναι δική μου.
ΜΝ: Ας ξεκινήσουμε μιλώντας για την Ελλάδα και για όλα όσα συμβαίνουν εκεί τα τελευταία χρόνια. Έχετε γράψει πρόσφατα ότι η Ελλάδα τελεί υπό ξένη κατοχή. Εξηγήστε μας γιατί το πιστεύετε αυτό.
PCR: Πολύ απλά, η Ελλάδα ληστεύεται, όπως ακριβώς ληστεύεται μια αποικία των ιδιωτικών τραπεζών. Η Ελλάδα σήμερα είναι μια τέτοια αποικία. Οι εκάστοτε Ελληνικές κυβερνήσεις δέχθηκαν δωροδοκίες για να αυξηθεί το δημόσιο χρέος και να ξεπουληθεί η χώρα στις ιδιωτικές τράπεζες. Για παράδειγμα, ερχόντουσαν οι Γερμανοί στην Ελλάδα και έλεγαν “θα σας δώσουμε αυτό το δάνειο για να αγοράσετε Γερμανικά υποβρύχια, και σας δίνουμε αυτή τη βαλίτσα γεμάτη λεφτά σε περίπτωση που συμφωνήσετε”. Με αυτόν ακριβώς το τρόπο συσσωρεύθηκε ένα μεγάλο ποσοστό του Ελληνικού δημόσιου χρέους.
Στο παρελθόν, υπό κανονικές συνθήκες, όταν ένας ιδιώτης ή μία κυβέρνηση έβλεπαν ότι είχαν συσσωρεύσει ένα υπέρογκο χρέος που αδυνατούσαν να το αποπληρώσουν, γινόταν διαγραφή του χρέους και μειωνόταν το ποσό σε ένα επίπεδο που ήταν βιώσιμο και που θα μπορούσε να εξυπηρετηθεί. Παραδείγματος χάριν, όταν το Μεξικό αδυνατούσε να αποπληρώσει το χρέος του στα μέσα της δεκαετίας του ’80, ακολούθησε διαγραφή χρέους καθώς η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών εξέδωσε ειδικά ομόλογα, τα λεγόμενα ομόλογα Brady. Αυτός ήταν ένας τρόπος που μπορούσε να μειωθεί το χρέος. Τώρα όμως που η λεηλασία έχει ξεσαλώσει, για να σας το πω με ωμό τρόπο, ο νέος κανόνας που ισχύει λέει ότι όταν μία κυβέρνηση, όπως αυτή της Ελλάδας, αδυνατεί να πληρώσει, τότε ο λαός, ο Ελληνικός λαός, είναι αυτός που πρέπει να πληρώσει. Ο τρόπος που γίνεται αυτό είναι μέσω μειώσεων στις δημόσιες συντάξεις, μέσω μείωσης της απασχόλησης, μέσω μειώσεων των μισθών και των δημόσιων υπηρεσιών, ενώ το κράτος αναγκάζεται να πουλήσει τις δημόσιες εταιρίες ύδρευσης, το κρατικό λαχείο, και τα προστατευόμενα νησιά. Όλα αυτά τα έσοδα χρησιμοποιούνται στη συνέχεια για να αποπληρωθούν οι τραπεζίτες που δάνεισαν στην Ελλάδα χρήματα που ουδέποτε ωφέλησαν τον Ελληνικό λαό, αλλά που προσέφεραν τεράστιο οικονομικό όφελος στους ξένους παραλήπτες αυτών των δανείων, όπως για παράδειγμα οι Γερμανικές βιομηχανίες που πούλησαν υποβρύχια στην Ελλάδα.
Μιλάμε λοιπόν για μια διαδικασία λεηλασίας, με τον ίδιο τρόπο που οι αποικιοκράτες λεηλάτησαν τις αποικίες τους στην Αφρική και στην Ασία. Τώρα βλέπουμε ότι η δύση λεηλατεί την ίδια την δύση, όπως έχει κάνει στην Ιρλανδία, στην Ελλάδα, στην Πορτογαλία, όπως επιχείρησε στην Ισλανδία χωρίς να τα καταφέρει, και όπως θέλει να κάνει στη συνέχεια στην Ιταλία και στην Ισπανία. Και όλα αυτά συμβαίνουν επειδή ο λαός το δέχεται. Ακόμα και όταν ξεσηκώνεται ο λαός, δεν κάνει αρκετά, δεν κάνει αυτό που πρέπει. Για παράδειγμα, όταν ο Ελληνικός λαός ψήφισε, με οριακή διαφορά, μία κυβέρνηση που είχε υποσχεθεί ότι θα έβαζε τέλος σε αυτή τη λεηλασία, δεν έδωσαν σε αυτή την κυβέρνηση αρκετά μεγάλο εκλογικό ποσοστό ώστε να έχει πραγματική δύναμη όταν θα ερχόταν αντιμέτωπη με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, τη Γερμανία, και τις ιδιωτικές τράπεζες. Επίσης, οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι ο Ελληνικός λαός επιθυμούσε την παραμονή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ευρωζώνη. Ως αποτέλεσμα, η νέα κυβέρνηση δεν είχε καμία διαπραγματευτική ισχύ και συνεπώς ήταν ανίσχυρη και δεν μπορούσε να αντισταθεί.
Οπότε μιλάμε για μια κατάσταση όπου ο ίδιος ο Ελληνικός λαός δεν καταλαβαίνει τι πρέπει να κάνει για να διασώσει τον εαυτό του και να επανακτήσει την ανεξαρτησία της χώρας. Η πλύση εγκεφάλου είναι τόσο αποτελεσματική που ακόμα αποδέχονται την ηγεμονία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάτι που σημαίνει πως δεν έχετε καθόλου εθνική κυριαρχία. Εάν είσαστε χώρα-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης, δεν έχετε εθνική ούτε δημοσιονομική ανεξαρτησία.
ΜΝ: Ας συζητήσουμε περαιτέρω αυτά τα θέματα… πως θα σχολιάζατε τις κινήσεις της φερόμενης ως αριστερής κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα, και ιδίως τις κινήσεις αυτής της κυβέρνησης μετά από το δημοψήφισμα του περασμένου Ιουλίου;
PCR: Η κυβέρνηση σας είναι ανίσχυρη. Είναι ανίσχυρη εξαιτίας του Ελληνικού λαού. Εάν ο Ελληνικός λαός είχε εκλέξει αυτή την κυβέρνηση με ένα ευρύ ποσοστό της τάξεως του 60 ή 70%, τότε θα είχε πολύ μεγαλύτερη διαπραγματευτική ισχύ όταν θα ερχόταν αντιμέτωπη με τους δανειστές της Ελλάδας. Ή, εάν ο Ελληνικός λαός είχε εκφράσει ξεκάθαρα και εξ αρχής την επιθυμία του να αποχωρήσει η χώρα από το ευρώ και αυτό τον θεσμό λεηλασίας που ονομάζεται Ευρωπαϊκή Ένωση και είχε εκφράσει την θέληση του να επανακτήσει την εθνική κυριαρχία της χώρας, τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Πολύ απλά, δεν έχετε εθνική κυριαρχία εάν δεν έχετε δική σας κεντρική τράπεζα που μπορεί να δημιουργήσει χρήμα και να το δανείζει στην κυβέρνηση. Συνεπώς, η κυβέρνηση σας είναι ανίσχυρη και ανήμπορη να κάνει τίποτα. Εκβιάστηκε και στη συνέχεια κατέρρευσε.
ΜΝ: Είμαστε στον αέρα με τον οικονομολόγο, συγγραφέα, αρθρογράφο και πρώην Αμερικανό υφυπουργό οικονομίας Paul Craig Roberts εδώ στο «Διάλογος» για την συνέντευξη της εβδομάδας… Η τωρινή Ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει τις πολιτικές των προηγούμενων κυβερνήσεων, προχωρώντας στην ιδιωτικοποίηση της δημόσιας περιουσίας, όπως αεροδρόμια και λιμάνια. Έχετε γράψει πολλά για τις ιδιωτικοποιήσεις και για το πως χρησιμοποιούνται σαν όπλο για να αποδυναμωθούν συγκεκριμένα κράτη, όπως είχε γίνει στην περίπτωση της Ρωσίας. Με ποιο τρόπο χρησιμοποιούνται οι ιδιωτικοποιήσεις σαν όπλο και ποιες είναι οι επιπτώσεις τους για μια οικονομία που βρίσκεται σε ύφεση;
PCR: Όταν ιδιωτικοποιείται η δημόσια περιουσία, τα έσοδα που προσέφερε εκείνη η περιουσία στο κράτος πλέον προσπερνούν τα κρατικά ταμεία και καταλήγουν στα χέρια ιδιωτών. Συνεπώς τα κρατικά ταμεία στερούνται από έσοδα. Για παράδειγμα, με την ιδιωτικοποίηση του εθνικού λαχείου της Ελλάδας, τα κέρδη από το λαχείο δεν πηγαίνουν στα κρατικά ταμεία αλλά στους νέους ιδιοκτήτες του λαχείου. Δεν προσφέρουν έσοδα στον κρατικό προϋπολογισμό. Και σε περίπτωση που αυτοί οι νέοι ιδιοκτήτες είναι ξένοι, όπως γίνεται σχεδόν με όλες τις ιδιωτικοποιήσεις στην Ελλάδα, αυτά τα έσοδα όχι μόνο δεν καταλήγουν στα κρατικά ταμεία, αλλά φεύγουν τελείως από την χώρα. Συνεπώς, οι ιδιωτικοποιήσεις είναι ένας τρόπος να μεταβιβαστούν Ελληνικές πηγές εσόδων σε ξένα, ιδιωτικά χέρια. Στο να συμφωνήσει μια κυβέρνηση σε τέτοιους όρους ισοδυναμεί με αποδοχή της αποικιοκρατίας, καθώς ουσιαστικά η χώρα σου μετατρέπεται σε χώρα που είναι δούλα των ξένων τραπεζιτών. Αυτό ακριβώς έχει συμβεί στην Ελλάδα, η χώρα πλέον είναι δούλα των βορειοευρωπαϊκών τραπεζών.
ΜΝ: Είμαστε στον αέρα με τον οικονομολόγο, συγγραφέα, αρθρογράφο και πρώην Αμερικανό υφυπουργό οικονομίας Paul Craig Roberts εδώ στο «Διάλογος» για την συνέντευξη της εβδομάδας… Ακούγονται πολλά για το Ελληνικό δημόσιο χρέος. Κατά την άποψη σας είναι βιώσιμο ή νόμιμο το Ελληνικό χρέος, και με ποιο τρόπο χρησιμοποιείται το χρέος σαν όπλο κατά συγκεκριμένων χωρών;
PCR: Οι κυβερνήσεις δημιουργούν το δημόσιο χρέος σε πολλές περιπτώσεις ύστερα από δωροδοκία ή ψεύτικες υποσχέσεις που έχουν δεχθεί. Υπάρχει το πολύ γνωστό βιβλίο του συγγραφέα John Perkins με τίτλο “«Η Εξομολόγηση Ενός Οικονομικού Δολοφόνου», και σ’ αυτό το βιβλίο περιγράφει αυτή τη διαδικασία, καθώς ο ίδιος είχε πάρει μέρος σε αυτήν. Προσφέρεις σε μια χώρα ένα σχέδιο ανάπτυξης, λες στην κυβέρνηση τους για παράδειγμα ότι μπορείς να δανείσεις στην χώρα ένα μεγάλο χρηματικό ποσό για την ανάπτυξη του δικτύου ηλεκτροδότησης της χώρας, ένα έργο που θα οδηγήσει την χώρα σε μεγάλους ρυθμούς οικονομικές ανάπτυξης και σε μεγάλη αύξηση των φορολογικών εσόδων από τα νέα κέρδη που θα δημιουργηθούν, με αποτέλεσμα να μπορεί εύκολα το κράτος να αποπληρώσει αυτό το δάνειο, αυξάνοντας ταυτοχρόνως το επίπεδο διαβίωσης και οικονομικής ανάπτυξης της χώρας. Στην πραγματικότητα όμως αυτές οι υποσχέσεις πάντα υπερεκτιμούνται, και ο πραγματικός στόχος των δανειστών είναι να χρεωθεί το κράτος και να δημιουργηθεί ένα μεγάλο χρέος.
Οπότε η κυβέρνηση δέχεται αυτό το σχέδιο ανάπτυξης, συσσωρεύεται αυτό το μεγάλο χρέος, και όταν η χώρα αδυνατεί να εξυπηρετήσει αυτό το χρέος, οι ιδιωτικές τράπεζες έρχονται και λένε ότι η χώρα χρωστάει αυτό το ποσό και ότι πρέπει να αποπληρωθεί. Όταν στη συνέχεια το κράτος λέει ότι αδυνατεί να πληρώσει, έρχεται το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και λέει ότι θα προστατέψει την αξιολόγηση πιστοποιητικής ικανότητας της χώρας δανείζοντας στην χώρα τα απαραίτητα ποσά για να αποπληρωθούν οι ιδιωτικές τράπεζες. Αυτή η κίνηση πολύ συχνά παρουσιάζεται ως «βοήθεια» ή «διάσωση», αλλά δεν είναι. Στην ουσία, το ΔΝΤ πολύ απλά αναλαμβάνει τα ιδιωτικά χρέη της χώρας και πλέον η χώρα χρωστάει στο ΔΝΤ. Στη συνέχεια, το ΔΝΤ γυρνάει και λέει ότι πρέπει να εφαρμοστούν μέτρα λιτότητας, όπως αυτά που έχουν εφαρμοστεί στην Ελλάδα, για να μπορείτε να μας αποπληρώσετε, και πέραν από τα μέτρα λιτότητας, είσαστε υποχρεωμένοι επίσης να ξεπουλήσετε την δημόσια περιουσία σας, είτε είναι πετρέλαιο ή χαλκός ή οτιδήποτε άλλο έχει να προσφέρει η χώρα σας. Όλοι αυτοί οι πόροι μεταβιβάζονται σε ξένα χέρια, μαζί με τα έσοδα που συνοδεύουν αυτούς τους εθνικούς πόρους, και στο τέλος η χώρα σας βρίσκεται σε καθεστώς εξαθλίωσης, φτωχότερη από ότι ήταν πριν.
Και πάλι, ακόμα και με αυτά τα μέτρα, πολλές χώρες αδυνατούν να αποπληρώσουν τα δάνεια, οπότε μετά εξαναγκάζονται να δεχθούν Αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις ή να ψηφίζουν σε συμμαχία με τις Ηνωμένες Πολιτείες στον ΟΗΕ, προσθέτονται δηλαδή και πολιτικοί όροι σε αυτές τις δανειακές συμβάσεις, και όλα αυτά φυσικά γίνονται στο όνομα της προστασίας της αξιολόγησης πιστοποιητικής ικανότητας της χώρας, για να μπορεί να δανειστεί στις ελεύθερες αγορές. Και όμως, όταν φτάσετε σε αυτό το σημείο δεν μπορείτε να δανειστείτε, είσαστε ήδη καταχρεωμένοι, αλλά παρόλα αυτά, μια κυβέρνηση μετά από την άλλη εξακολουθεί να πιστεύει αυτές τις υποσχέσεις, ή δωροδοκούνται για να δεχθούν αυτούς τους όρους. Όπως έγραψε ο John Perkins στο βιβλίο «Η Εξομολόγηση Ενός Οικονομικού Δολοφόνου», σε περίπτωση που υπάρξει κάποιος ηγέτης ο οποίος δεν μπορεί να εξαγοραστεί, η Ουάσινγκτον τον ανατρέπει ή τον δολοφονεί. Και είναι αρκετά πιθανό ότι απειλήθηκε με αυτό ακριβώς το τρόπο η Ελληνική κυβέρνηση.
ΜΝ: Είμαστε στον αέρα με τον οικονομολόγο, συγγραφέα, αρθρογράφο και πρώην Αμερικανό υφυπουργό οικονομίας Paul Craig Roberts εδώ στο «Διάλογος» για την συνέντευξη της εβδομάδας… αναφέρατε την άποψη σας ότι η Ελλάδα και ο Ελληνικός λαός πρέπει να απαιτήσουν αποχώρηση της χώρας από την Ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Κατά τη γνώμη σας, μπορεί η Ελληνική οικονομία να ανακάμψει εντός των πλαισίων της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως ισχυρίζεται η Ελληνική κυβέρνηση και ο Γιάνης Βαρουφάκης;
PCR: Παραμένοντας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ευρωζώνη, δεν υπάρχει η παραμικρή ελπίδα ότι η Ελλάδα θα μπορεί να ανακάμψει. Μάλιστα, έχετε ήδη ξεπουλήσει τόσα πολλά που ίσως να μην μπορείτε ποτέ να ανακάμψετε, ακόμα και αν φύγετε από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είχατε την ευκαιρία να αποχωρήσετε και έπρεπε να την είχατε αρπάξει όταν η Ρωσία σας προσέφερε χρηματοδότηση, αλλά ή η κυβέρνηση σας δεν είχε όραμα, ή δέχθηκε απειλές, ή πίστευε ότι δεν θα είχε λαϊκή υποστήριξη για μια τέτοια κίνηση. Οπότε πιστεύω πλέον ότι δυστυχώς η Ελλάδα αποτελεί παρελθόν. Είναι αποικία των βορειοευρωπαϊκών τραπεζών.
ΜΝ: Είμαστε στον αέρα με τον οικονομολόγο, συγγραφέα, αρθρογράφο και πρώην Αμερικανό υφυπουργό οικονομίας Paul Craig Roberts εδώ στο «Διάλογος» για την συνέντευξη της εβδομάδας… Πως θα μπορούσε η Ελλάδα, ή οποιαδήποτε άλλη χώρα-μέλος της Ευρωζώνης, να αποχωρήσει με ομαλό τρόπο από την Ευρωζώνη;
PCR: Πολύ απλά εισάγετε δικό σας νόμισμα! Είναι τόσο απλό! Όλες οι χώρες που εντάχθηκαν στην Ευρωζώνη έχασαν την οικονομική κυριαρχία τους, καθώς δεν διέθεταν πλέον κεντρική τράπεζα που μπορούσε να δημιουργήσει χρήμα για να χρηματοδοτήσει το κράτος. Οπότε αυτές οι χώρες έγιναν εξαρτημένες στις ιδιωτικές τράπεζες, οι οποίες λειτούργησαν σαν μηχανισμοί λεηλασίας. Τη στιγμή που η Ελλάδα έγινε μέλος της Ευρωζώνης, αποκήρυξε την εθνική της κυριαρχία. Ο μόνος τρόπος που μπορεί η Ελλάδα να ανακτήσει την εθνική της κυριαρχία είναι να φύγει από την Ευρωζώνη και να επιστρέψει σε δικό της νόμισμα, με δική της κεντρική τράπεζα που θα τυπώνει αυτό το χρήμα, αντί να είσαστε εξαρτημένοι από τις Γερμανικές και Ολλανδικές τράπεζες ή από την Goldman Sachs. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίον θα μπορείτε να ανακτήσετε την ανεξαρτησία σας και την εθνική σας κυριαρχία. Δεν μπορεί να θεωρείται ανεξάρτητο ή κυρίαρχο ένα κράτος που δεν μπορεί να τυπώσει το δικό του νόμισμα.
ΜΝ: Είμαστε στον αέρα με τον οικονομολόγο, συγγραφέα, αρθρογράφο και πρώην Αμερικανό υφυπουργό οικονομίας Paul Craig Roberts εδώ στο «Διάλογος» για την συνέντευξη της εβδομάδας… αλλάζοντας θέμα τώρα, ας κοιτάξουμε την ένταση που έχει δημιουργηθεί ανάμεσα στην Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες και συμμάχους της, όπως την Τουρκία. Έχετε προβλέψει ότι οδεύουμε προς τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τι εξελίξεις πιστεύετε ότι θα ακολουθήσουν στην Ρωσία και στη Μέση Ανατολή τους επόμενους μήνες;
PCR: Όταν κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση, οι νεοφιλελεύθεροι στην Ουάσινγκτον κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ιστορία είχε επιλέξει τις Ηνωμένες Πολιτείες για να ασκήσουν ηγεμονία σε παγκόσμιο επίπεδο, και ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν αναπόσπαστες και εξαιρετικές, υπεράνω των νόμων άλλων χωρών ή ακόμα και των δικών της νόμων. Η σύγκρουση με την Ρωσία προήλθε καθώς ο Πούτιν ανάκτησε την εθνική κυριαρχία της Ρωσίας, έχοντας εφαρμόσει μια ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική. Η προηγούμενη κυβέρνηση του Γέλτσιν ήταν μαριονέτα των Αμερικανών, αλλά με τους νεοφιλελεύθερους να επικεντρώνουν την προσοχή τους στη Μέση Ανατολή και σε ένα πόλεμο ο οποίος θα ήταν έξι εβδομάδων και πλέον έχει διαρκέσει δεκαπέντε χρόνια χωρίς να έχει ολοκληρωθεί, αυτό επέτρεψε στον Πούτιν να επανακτήσει την ανεξαρτησία της Ρωσικής εξωτερικής πολιτικής, να ανοικοδομήσει την χώρα, τον στρατό της, και την οικονομία της, και ξαφνικά οι νεοφιλελεύθεροι στην Ουάσινγκτον ήταν αντιμέτωποι με μια Ρωσία που μπορούσε να εξισορροπήσει την κυριαρχία των Ηνωμένων Πολιτειών.
Παραδείγματος χάριν, η κυβέρνηση Ομπάμα ήταν έτοιμη να εισβάλλει στην Συρία. Είχαν κατηγορήσει ψευδώς τον Ασάντ ότι είχε χρησιμοποιήσει χημικά όπλα, παραβιάζοντας την υποτιθέμενη “κόκκινη γραμμή” που είχε χαράξει ο Ομπάμα και προσφέροντας έτσι την αφορμή για επίθεση κατά της Συρίας. Οι Ρώσοι, ωστόσο, είπαν όχι. Επίσης, οι Ρώσοι δεν επέτρεψαν στους Αμερικανούς να επιτεθούν κατά του Ιράν, με το ψεύτικο πρόσχημα των πυρηνικών όπλων. Και εδώ, οι Ρώσοι είπαν όχι. Οπότε κατάλαβαν οι νεοφιλελεύθεροι στην Ουάσινγκτον ότι είχαν κάνει λάθος, ότι είχαν επιτρέψει στην Ρωσία να αναρρώσει και να ασκεί δύναμη ενώ η πάγια πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών ήταν η αποτροπή οποιασδήποτε χώρας που θα μπορούσε να διακινδυνέψει την ηγεμονία τους, και έτσι άρχισαν να αναζητούν την κατάλληλη αντίδραση σε αυτές τις εξελίξεις. Η αντίδραση στην οποία κατέληξαν ήταν να χτυπήσουν την Ουκρανία, και έτσι και έκαναν, οργανώνοντας πραξικόπημα στην Ουκρανία και δημιουργώντας αναταραχές που συνεχίζονται. Ωστόσο, για άλλη μια φορά οι Αμερικάνοι ξεγελάστηκαν από τον Πούτιν, καθώς απέτυχε η προσπάθεια των Ηνωμένων Πολιτειών να πάρουν τον έλεγχο της ναυτικής βάσης της Κριμαίας. Τώρα βλέπουμε την κατάσταση στην Ουκρανία να χειροτερεύει συνεχώς, οι Ευρωπαίοι πλέον δεν ενδιαφέρονται να ασχοληθούν ενεργά, και αυτός ο συσχετισμός επέτρεψε στον Πούτιν να πάει στην Συρία, καθώς οι Ρώσοι φοβούνται ότι εάν το Ισλαμικό Κράτος της Συρίας και του Ιράκ δημιουργηθεί, αυτός ο πόλεμος θα επεκταθεί στη συνέχεια στις Μουσουλμανικές περιοχές της Ρωσικής Συνομοσπονδίας και θα χρησιμοποιηθεί για την αποσταθεροποίηση της Ρωσίας. Έτσι λοιπόν αποφάσισε η Ρωσική κυβέρνηση να μπει στην Συρία, νόμιμα και μετά από επίσημη πρόσκληση της κυβέρνησης της Συρίας, και να τσακίσει τον Ισλαμικό Στρατό πριν καταφέρει να δημιουργήσει το Ισλαμικό Κράτος και να φέρει τον πόλεμο εντός της Ρωσικής επικράτειας. Αυτό δεν το περίμενε η Ουάσινγκτον.
Τώρα πλέον υπάρχει διχασμός στην Ουάσινγκτον, με μια πλευρά της κυβέρνησης να λέει ότι έχουν παρατραβήξει πλέον το θέμα, και με την άλλη πλευρά, τους νεοφιλελεύθερους δηλαδή, να λένε πως αυτή είναι η ευκαιρία να εντείνουν την στρατιωτική εμπλοκή της Αμερικής στην περιοχή και να ξεκινήσει πόλεμος με την Ρωσία. Δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο ποια από τις δύο πλευρές θα επικρατήσει, δεν μπορώ να το προβλέψω αυτό. Οι νεοφιλελεύθεροι θέλουν πόλεμο, αλλά το παλιό κατεστημένο της Ουάσινγκτον έχει επανακτήσει εν μέρει την επιρροή του εξαιτίας των μεγάλων αποτυχιών των νεοφιλελεύθερων, με ένα στρατηγικό λάθος μετά το άλλο, με χάος και ακόμα περισσότερο χάος, χάος στη Λιβύη, στο Ιράκ, στην Συρία, στη Υεμένη και επίσης στην Σομαλία. Αυτές οι εξελίξεις έχουν επιτρέψει στο παλιό κατεστημένο της Ουάσινγκτον να ανασυγκροτηθεί και να αυξήσει εκ νέου την επιρροή του, και αυτό το κατεστημένο ήταν πιο προσεκτικό όσον αφορά την εξωτερική πολιτική που ασκούσε, σε σχέση με τους νεοφιλελεύθερους. Οπότε πλέον υπάρχει μια περαιτέρω ισορροπία κατά της δύναμης των νεοφιλελεύθερων, και αυτή η ισορροπία υπάρχει εντός της Ουάσινγκτον. Δεν είναι ξεκάθαρο όμως πως θα εξελιχθεί αυτό το θέμα, καθώς οι νεοφιλελεύθεροι είναι βαθιά διασυνδεμένοι με το βαθύ κράτος, με τις μυστικές υπηρεσίες, μπορούν να προκαλέσουν επιθέσεις ψεύτικης σημαίας ενώ ακόμα κυριαρχούν στα Αμερικανικά και Δυτικά μέσα ενημέρωσης. Οπότε δεν μπορώ να προβλέψω τι θα συμβεί εν τέλει. Από την πλευρά του όμως, ο στόχος του Πούτιν είναι η τελική επικράτηση επί του Ισλαμικού Στρατού και η αποκατάσταση της σταθερότητας στην Συρία.
ΜΝ: Μιλάμε με τον οικονομολόγο, συγγραφέα, αρθρογράφο και πρώην Αμερικανό υφυπουργό οικονομίας Paul Craig Roberts εδώ στο «Διάλογος» για την συνέντευξη της εβδομάδας… έχετε ισχυριστεί πως τα οικονομικά στοιχεία που δημοσιεύουν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η κυβέρνηση Ομπάμα είναι πλαστά, ιδίως τα στοιχεία που αφορούν την ανεργία και τον πληθωρισμό. Εξηγήστε μας πως γίνεται αυτό και τι δείχνουν τα πραγματικά στατιστικά.
PCR: Είναι γνωστό αυτό το γεγονός. Ας ξεκινήσουμε με τον δείκτη τιμών καταναλωτή, που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό του ποσοστού πληθωρισμού. Με το πέρασμα του χρόνου, ο τρόπος με τον οποίον η Αμερικανική κυβέρνηση υπολογίζει το δείκτη πληθωρισμού έχει αλλάξει ριζικά. Παλαιότερα, υπήρχε ένα σταθερό καλάθι αγαθών, και το κάθε προϊόν που συμπεριέλαβε αυτό το καλάθι είχε συγκριμένη αναλογία που σχετιζόταν με το ποσοστό ζήτησης του από τους καταναλωτές. Εάν λοιπόν αυξανόταν η τιμή κάποιου αγαθού που βρισκόταν εντός αυτού του υποτιθέμενου καλαθιού, ο δείκτης τιμών επίσης αυξανόταν με βάση την αναλογία αυτού του αγαθού επί του συνόλου του καλαθιού. Καθώς τα αγαθά εντός του καλαθιού αυτού παρέμεναν σταθερά, ο δείκτης τιμών υπολόγιζε ένα σταθερό βιωτικό επίπεδο.
Αυτό όμως που έκαναν ήταν το εξής: εισήχθησαν το λεγόμενο αποτέλεσμα υποκαταστάσεως, με τον ισχυρισμό ότι όταν ανεβαίνει η τιμή ενός αγαθού, οι καταναλωτές το αντικαταστούν με κάποιο άλλο λιγότερο ακριβό εναλλακτικό προϊόν. Έτσι λοιπόν, όταν αυξανόταν η τιμή κάποιου αγαθού, το αφαιρούσαν από το καλάθι, αντικαθιστώντας το με άλλο, λιγότερο ακριβό αγαθό. Για παράδειγμα, εάν η τιμή ενός καλής ποιότητας κομματιού κρέατος αυξανόταν, το αφαιρούσαν από το καλάθι, αντικαθιστώντας το με ένα χαμηλότερης ποιότητας κομμάτι κρέατος. Συνεπώς, ο δείκτης πλέον δεν υπολογίζει ένα σταθερό βιωτικό επίπεδο, αλλά ένα βιωτικό επίπεδο που συνεχώς μειώνεται. Το κάνουν αυτό για να μην είναι υποχρεωμένοι να προσαρμόζουν τις συντάξεις με το αυξανόμενο κόστος ζωής. Αυτός λοιπόν είναι ένας τρόπος με τον οποίον υποεκτιμούν τον πληθωρισμό.
Ο άλλος τρόπος με τον οποίον υποεκτιμούν τον πληθωρισμό είναι ο ισχυρισμός ότι δεν είναι όλες οι αυξήσεις τιμών πραγματικές αυξήσεις, ότι μερικές έρχονται ύστερα από βελτιώσεις στην ποιότητα του αγαθού. Αυτό φυσικά αληθεύει. Αν βελτιώσεις την ποιότητα κάποιου αγαθού, μπορεί να αυξηθεί και η τιμή του. Ο καταναλωτής, ωστόσο, έχει να αντιμετωπίσει μια αύξηση τιμών και μείωση του πραγματικού εισοδήματος του. Επίσης, όταν ξεκινήσεις να το κάνεις αυτό, μπορείς μετά να το επεκτείνεις ουσιαστικά σε οποιαδήποτε αύξηση τιμών που σημειώνεται στην αγορά, με τον ισχυρισμό ότι όλες οι αυξήσεις προέρχονται από βελτίωση στην ποιότητα του προϊόντος. Αυτή λοιπόν είναι άλλη μία μέθοδος που χρησιμοποιούν για να υποεκτιμήσουν τον πληθωρισμό. Συνεπώς, οι δείκτες πληθωρισμού δεν μετρούν πλέον τον πραγματικό πληθωρισμό. Για παράδειγμα, μας λένε εδώ στις Ηνωμένες Πολιτείες ότι έχουμε μηδενικό ποσοστό πληθωρισμού, ή ακόμα και αποπληθωρισμό. Αν όμως υπολογίσουμε τον πληθωρισμό με τον τρόπο που χρησιμοποιούσε η Αμερικανική κυβέρνηση παλιότερα, πριν από αυτές τις υποτιθέμενες “μεταρρυθμίσεις”, θα δούμε ότι το ποσοστό πληθωρισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες σήμερα βρίσκεται περίπου στο 8 ή 9% ετησίως. Έτσι λοιπόν υπάρχει μια ταχύτατη μείωση στα πραγματικά εισοδήματα του Αμερικανικού λαού σε ετήσια βάση, και παρατηρούμε την ανικανότητα της οικονομίας να διατηρήσει ετήσια αύξηση στη συνολική ζήτηση.
Σε αυτό το σημείο θα προσθέσω ότι εάν υποεκτιμήσεις τον πληθωρισμό, όταν προσαρμόσεις στη συνέχεια το ονομαστικό ακαθάριστο εθνικό προϊόν για το πληθωρισμό, μπορείς να δείξεις ότι υπάρχει πραγματική ανάπτυξη, καθώς υποεκτιμάς τον πληθωρισμό. Έτσι λοιπόν ο δείκτης πληθωρισμού χρησιμοποιείται ως εργαλείο μιας εικονικής ανάπτυξης, και έτσι δείχνουν ότι υπάρχει ρυθμός ανάπτυξης 2 ή 3% ετησίως, όταν στην πραγματικότητα δεν υπάρχει ανάπτυξη και κατά πάσα πιθανότητα υπάρχει ύφεση, μια ύφεση που ξεκίνησε μετά το τραπεζικό κραχ το Δεκέμβριο του 2007 και που ίσως ακόμα να συνεχίζεται σήμερα.
Τώρα, πως υπολογίζουν την απασχόληση; Σύμφωνα με την Αμερικανική κυβέρνηση, το ποσοστό ανεργίας αυτή τη στιγμή στις Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκεται στο 4,9%. Αυτό το ποσοστό όμως δεν μετράει τους άνεργους που έχουν αποθαρρυνθεί, αυτοί που είναι άνεργοι για πάρα πολλούς μήνες και που δεν μπορούν να βρουν δουλειά. Ξέρετε, η αναζήτηση εργασίας είναι ακριβή, έχει κόστος. Αυτοί λοιπόν δεν έχουν εισόδημα, έψαχναν για πολλούς μήνες για μια θέση εργασίας χωρίς ωστόσο κανένα αποτέλεσμα, Κάποια στιγμή τα παράτησαν. Αυτοί οι άνεργοι λοιπόν δεν μετριούνται στο επίσημο δείκτη ανεργίας, δεν υπολογίζονται σε αυτό το ποσοστό του 5% που ακούμε.
Η κυβέρνηση διατηρεί ωστόσο δεύτερο δείκτη ανεργίας που δεν αναφέρεται ποτέ στις ειδήσεις ή στον οικονομικό τύπο. Αυτός ο δεύτερος δείκτης, που ονομάζεται U6, μετράει τους βραχυπρόθεσμα αποθαρρυμένους άνεργους, δηλαδή αυτούς που είναι χωρίς δουλειά για λιγότερο από ένα χρόνο. Εάν όμως είσαι άνεργος για περισσότερο από ένα χρόνο και δεν αναζητείς πλέον θέση εργασίας, δεν θα καταμετρηθείς ούτε στον δεύτερο δείκτη ανεργίας. Ο δεύτερος δείκτης ανεργίας λοιπόν δείχνει ένα ποσοστό ανεργίας 10%, διπλάσιο ποσοστό δηλαδή από το επίσημο ποσοστό, ενώ εάν υπολογίσουμε και τους μακροπρόθεσμα αποθαρρυμένους άνεργους, κάτι που δεν το κάνει πλέον κανένα κράτος, τότε το πραγματικό ποσοστό ανεργίας στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι 23% αντί για 4,9%. Πως το ξέρουμε αυτό; Το γνωρίζουμε επειδή ο Τζον Ουίλιαμς από την ιστοσελίδα shadowstats.com εξακολουθεί να υπολογίζει την μακροπρόθεσμη ανεργία σύμφωνα με την μεθοδολογία που χρησιμοποιούσε η Αμερικανική κυβέρνηση παλαιότερα, πριν την εγκαταλείψει. Με αυτούς τους τρόπους, μπορούν να δημιουργήσουν την ψευδαίσθηση της οικονομικής ανάπτυξης ενώ υπάρχει οικονομική ύφεση.
Υπάρχουν και άλλες ενδείξεις αυτής της οικονομικής ύφεσης. Για παράδειγμα, πρόσφατα η ίδια η κεντρική τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών, δηλαδή η Federal Reserve, ανακοίνωσε πως το 50% των Αμερικανών που είναι 25 ετών, ο ένας στους δύο δηλαδή, ζει ακόμα με τους γονείς του. Στις Ηνωμένες Πολιτείες τουλάχιστον, ένας 25χρονος θα ήταν μέρος του εργατικού δυναμικού και θα ζούσε μια ανεξάρτητη ζωή. Τώρα όμως αδυνατούν οι 25χρονοι να βρουν θέσεις εργασίας που προσφέρουν αρκετά καλό μισθό ώστε να μπορέσουν να ζήσουν ανεξάρτητη ζωή, και έτσι λοιπόν οι μισοί νέοι των Ηνωμένων Πολιτειών, ανάμεσα τους σπουδασμένοι και επιστήμονες, αδυνατούν να δημιουργήσουν ανεξάρτητα νοικοκυριά, δεν μπορούν να παντρευτούν, δεν μπορούν να πάρουν δάνειο και να αγοράσουν δικό τους σπίτι, και δεν μπορούν να αγοράσουν έπιπλα και οικιακές συσκευές. Αναγκάζονται να ζουν με τους γονείς τους, στο παιδικό τους δωμάτιο. Αυτό το γεγονός δεν συμβαδίζει με ένα υποτιθέμενο ποσοστό ανεργίας της τάξεως του 4,9%.
Κάτι που επίσης δεν συμβαδίζει με τα επίσημα στοιχεία είναι η πτώση του ποσοστού απασχόλησης, το οποίο βρίσκεται σε πτωτική πορεία καθ’ όλη τη διάρκεια της υποτιθέμενης “ανάκαμψης” της Αμερικανικής οικονομίας. Όπως γνωρίζουν όλοι οι οικονομολόγοι, όταν υπάρχει ανάκαμψη της οικονομίας, το ποσοστό απασχόλησης αυξάνεται, καθώς μπαίνουν νέοι εργαζόμενοι στην αγορά, αναζητώντας τις νέες, καλές θέσεις εργασίας που δημιουργούνται. Είναι απολύτως αδύνατον να υπάρχει οικονομική ανάρρωση ενώ το ποσοστό απασχόλησης μειώνεται. Και όμως, αυτό ακριβώς δείχνουν τα επίσημα στοιχεία, που δείχνουν ότι το ποσοστό απασχόλησης στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν περίπου 66 ή 67% το 2006, ενώ σήμερα βρίσκεται στο 62,7%. Αυτή είναι η πρώτη υποτιθέμενη οικονομική «ανάκαμψη» στην ιστορία όπου το ποσοστό απασχόλησης έχει μειωθεί.
ΜΝ: Μιλάμε με τον οικονομολόγο, συγγραφέα, αρθρογράφο και πρώην Αμερικανό υφυπουργό οικονομικών Paul Craig Roberts εδώ στο «Διάλογος» για την συνέντευξη της εβδομάδας… κοιτάζοντας τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες, πως θα αξιολογούσατε τους υποψήφιους για την προεδρία; Υπάρχει κάποιος υποψήφιος που προσφέρει προοπτική για αλλαγή πλεύσης σε πολιτικό ή οικονομικό επίπεδο;
PCR: Δυστυχώς όχι. Βέβαια, δυο υποψήφιοι δείχνουν μια πιθανή προοπτική αλλαγής. Για παράδειγμα, ο Μπέρνι Σάντερς, ο Δημοκράτης, είναι διαφορετικός. Δεν είναι ακριβώς μέλος του κατεστημένου, νομίζω ότι καταλαβαίνει πως υπάρχουν πολλά προβλήματα και νομίζω πως προτίθεται να αντιπροσωπεύσει περισσότερο τη θέληση του λαού παρά τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα. Από τους Ρεπουμπλικάνους, αυτός ο τύπος ο Ντόναλντ Τραμπ επίσης είναι πολύ διαφορετικός, δεν ανήκει στο πολιτικό κατεστημένο, και είναι δημοφιλής επειδή κάνει προκλητικές δηλώσεις και δεν απολογείται για αυτές. Δίνει την εντύπωση πως είναι ισχυρός και ισχυρογνώμων και κατά του κατεστημένου της Ουάσινγκτον, και αυτό τον έχει κάνει ιδιαίτερα δημοφιλή.
Στην πραγματικότητα όμως δεν πιστεύω ότι μπορούν να εκλεχθούν καθώς το κατεστημένο δεν θα τους δεχθεί. Το κατεστημένο των Δημοκρατών θα συνωμοτήσει εναντίων του Μπέρνι Σάντερς, ενώ το κατεστημένο των Ρεπουμπλικάνων θα συνωμοτήσει εναντίων του Τραμπ, και θα χρησιμοποιήσουν τα μέσα ενημέρωσης και άλλα βρώμικα παιχνίδια εναντίων τους. Οπότε θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο για τον λαό να εκλέξει κάποιον που τα κατεστημένα των δύο κομμάτων δεν θα δεχθούν.
Ακόμα όμως και να εκλεχθούν, δεν νομίζω ότι θα μπορούν να αλλάξουν τίποτα, και ο λόγος είναι επειδή κανένας από τους δύο δεν είναι προϊόν κάποιου ευρύτερου κινήματος. Δεν υπάρχει κάποιο κίνημα πίσω από τον Τραμπ ή πίσω από τον Μπέρνι Σάντερς. Δεν υπάρχουν στα επιτελεία αυτών των υποψηφίων άτομα που ξέρουν με ποιο τρόπο θα πρέπει να στελεχώσουν την κυβέρνηση για να αποφέρουν την αλλαγή που υπόσχονται. Εάν, για παράδειγμα, ο Τραμπ αντιπροσώπευε κάποιο κίνημα το οποίο υπήρχε για πολλά χρόνια και εάν ο ίδιος γνώριζε τα φλέγον πολιτικά ζητήματα και τι έπρεπε να γίνει για να επιλυθούν και ποια άτομα θα έπρεπε να επιλέξει που θα προσφέρουν αυτή την αλλαγή, και εάν κατάφερνε στη συνέχεια ο Τραμπ να πείσει την Γερουσία να δεχθεί αυτά τα άτομα που επέλεξε για διάφορα κυβερνητικά πόστα, τότε ναι, θα είχαμε αλλαγή. Το ίδιο ισχύει για τον Σάντερς, αν είχε κάποιο κίνημα πίσω του και ήξερε σε ποιος θα μπορούσε να εμπιστευτεί για να εφαρμόσουν τις πολιτικές που θέλει. Κανένας από τους δύο όμως δεν έχει τέτοιο κίνημα πίσω του, οπότε εάν εκλεχθούν, ποιους θα επιλέξουν; Η Αμερικανική κυβέρνηση δεν διοικείται από προέδρους, αλλά από μερικούς εκατοντάδες υφυπουργούς, οι οποίοι δίνουν αναφορά σε διάφορους υπουργούς. Από που προέρχονται αυτά τα άτομα; Ο Τραμπ δεν γνωρίζει, ούτε ο Μπέρνι Σάντερς γνωρίζει. Συνεπώς, εάν εκλεχθούν, θα επιλέξουν τα ίδια συνηθισμένα πρόσωπα της Ουάσινγκτον, καθώς όταν αναλάβουν την εξουσία, θα είναι ενθουσιασμένοι και θα θέλουν αμέσως να ξεκινήσουν να κυβερνούν και θα θέλουν να εγκρίνει γρήγορα η Γερουσία όλα τα άτομα που έχουν επιλέξει για τα κυβερνητικά πόστα και τα υπουργεία. Για να γίνει αυτό, θα αναγκαστούν να επιλέξουν πάλι τα ίδια άτομα, τα οποία θα εγκρίνει σίγουρα η Γερουσία. Σε αντίθετη περίπτωση δεν θα μπορέσουν να σχηματίσουν κυβέρνηση. Οπότε εκτός εάν αυτή η λεγόμενη “επανάσταση” άλλαζε και την Γερουσία και κάποιος έπειθε τους γερουσιαστές να εγκρίνουν όλα αυτά τα άτομα που θα αποφέρουν αλλαγή και που θα υπονομεύσουν τις σχέσεις που η Γερουσία έχει δημιουργήσει με το κατεστημένο, με τα άτομα δηλαδή που προσφέρουν τις μεγάλες οικονομικές δωρεές που διατηρούν αυτούς τους γερουσιαστές στις θέσεις τους, εκτός αν γίνει αυτό, δεν υπάρχει περίπτωση να έρθει η παραμικρή αλλαγή.
Συνεπώς, κατά τη γνώμη μου, είναι εντελώς αδύνατον να έρθει αλλαγή στις Ηνωμένες Πολιτείες δια μέσου των δημοκρατικών θεσμών, καθώς στην πραγματικότητα δεν υπάρχει δημοκρατία. Υπάρχει μια ολιγαρχία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες κυβερνιούνται από την Wall Street, από τις μεγάλες τράπεζες, από το στρατιωτικό-οικονομικό σύμπλεγμα, από το Πεντάγωνο, από τις μυστικές υπηρεσίες, από το βαθύ κράτος και τις σκοτεινές υπηρεσίες, από το λόμπι του Ισραήλ, και από τις βιομηχανίες πετρελαίου, ξυλείας, εξόρυξης, και αγροτικής παραγωγής. Αυτά είναι τα ισχυρά λόμπι που προσφέρουν τις προεκλογικές οικονομικές δωρεές που καθορίζουν την εκλογή των γερουσιαστών και του προέδρου.
Πρόσφατα, μια επιστημονική μελέτη απέδειξε ότι ο Αμερικανικός λαός έχει μηδέν επιρροή στις πολιτικές που ακολουθεί η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών. Αυτό είναι γεγονός. Οπότε ο μόνος τρόπος για να έρθει αλλαγή στην πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών θα είναι δια μέσου κάποιας μεγάλης αποτυχίας και κατάρρευσης. Θα είναι αλλαγή που θα προέρχεται απ’ έξω από το σύστημα. Θα προέλθει από την αποτυχία του συστήματος, από μια βαθιά και παρατεταμένη ύφεση, από μια σημαντική πολεμική ήττα ή από μια μεγάλης κλίμακας αποτυχία της εξωτερικής πολιτικής που δεν θα μπορούν να αποκρύψουν, όπως για παράδειγμα ο πόλεμος που οι νεοφιλελεύθεροι επιθυμούν να ξεκινήσουν με την Ρωσία και την Κίνα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες πλέον δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν μια συμμαχία της Ρωσίας με την Κίνα. Αυτή θα ήταν μια πολεμική εμπλοκή που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια τέτοιας εκτάσεως αποτυχία που θα αποφέρει αλλαγή στην Ουάσινγκτον. Αυτή η αλλαγή όμως δεν θα προέλθει από το εγχώριο πολιτικό σύστημα ή μέσου της ανάδειξης κάποιου εγχώριου ηγέτη. Το βαθύ κράτος δεν θα το επέτρεπε αυτό. Πολύ απλά θα τον δολοφονούσαν και μετά θα απέδιδαν τις ευθύνες σε κάποιον γραφικό.
ΜΝ: Λοιπόν κ. Ρόμπερτς, σας ευχαριστούμε πολύ που πήρατε το χρόνο να μας μιλήσετε σήμερα εδώ στο Διάλογος, και για την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ανάλυση σας.
PCR: Εγώ σας ευχαριστώ.
Ζητούμε συγνώμη για τυχόν λάθη που έγιναν κατά τη διάρκεια απομαγνητοφώνησης της συνέντευξης.